حمیدرضا غزنوی دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران از آمادگی این تشکل برای تدوین بسته سیاست صنعتی با کمک و همکاری نخبگان و کارآفرینان کشور خبر داد.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی مجمع کارآفرینان ایران؛ حمیدرضا غزنوی، دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران امروز (دوشنبه 18 تیرماه 1403) در نشست خبری با اهالی رسانه با موضوع مطالبات پیشران‌های اقتصادی از رئیس جمهور منتخب که در دفتر مرکزی مجمع کارآفرینان ایران برگزار شد، گفت: در حوزه سیاست صنعتی صحبت‌هایی داشتیم که به هیچ دستاوردی نرسیدیم و صدای ما به هیچ جا نرسیده و الان که در این شرایط قرار داریم و دوره جدید ریاست جمهوری است و انتظارات دیگری شکل گرفته ما باید با هم و با کمک انجمن‌ها اقدامات مناسبی انجام دهیم و رفرنس‌های جهانی را دریافت کنیم و ببینیم که ایران باید چه مسیری را برای پیشرفت اقتصادی طی کند و الان در چه موقعیتی قرار دارد؟
دهه ۴۰ و بین سال های ۷۵ تا ۸۴ بهترین دوره اقتصادی ایران بود
وی افزود: دهه ۴۰ و بین ۷۵ تا ۸۴ بهترین دوره‌های اقتصادی بوده که ثبات اقتصادی داشتیم و رشد اقتصادی و تشکیل سرمایه رابطه بسیار مناسبی با یکدیگر داشتند. در دهه ۴۰ برندهای بزرگی همچون کفش ملی، میهن، کارخانجات پارس، ارج و… در این دوره شکل می‌گیرند که توسعه اقتصادی داشتیم. باید بررسی کنیم که در این دهه‌ها چه سیاست‌هایی موجب این رشد و در دهه‌های دیگر چه مسائلی موجب افت اقتصادی شده؟ روندی که در دهه ۴۰ طی شد دقیقا همان روندی است که کشورهای توسعه یافته در مسیر صنعتی شدن طی کرده‌اند.
غزنوی ادامه داد: در دوره دوم که حد فاصل سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۴ است، کشور دوباره در یک دوره مناسب و نسبتا با ثبات از نظر سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرد. در این دوره طی ۱۰ سال، کشور جهش عظیمی را در زمینه رشد اقتصادی تجربه کرد که موتور آن را کارآفرینان با تشکیل سرمایه به ویژه از کانال خرید و تزریق ماشین آلات روشن کردند. داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد در ۹ سال از این ۱۰ سال رشد تشکیل سرمایه ماشین‌آلات مثبت بوده و در ۶ سال نیز این رشد دو رقمی بوده است.
تحریم منجر به نابودی رشد اقتصادی کشور شده است
وی افزود: ظهور مجدد ایران خودرو و معرفی سمند، تاسیس فولاد مبارکه، معرفی بسیاری از برندها محصول همین دوره از سرمایه‌گذاری است. نکته مهم این است که با افزایش سرمایه‌گذاری، رشد تشکیل سرمایه عامل پایداری کشور در زمینه رشد اقتصادی مثبت خواهد بود. ما باید بازگردیم به مرحله توسعه اقتصادی چرا که متاسفانه تحریم و عدم ثبات اقتصادی و عدم وجود آرامش برای کارآفرینان موجب شد که رشد اقتصادی برای ما از بین برود.
وی در مقایسه رشد اقتصادی ایران و چین اظهار کرد: در سال ۱۹۹۰ ما با چین در یک تراز اقتصادی بودیم، اما در ۱۹۹۵ پایین‌تر از چین بودیم. ما با نوسانات اقتصادی بسیاری مواجه بودیم و الان رشد اقتصادی ما بسیار پایین است، اما چین همچنان رو به رشد است. ایران امروز به لحاظ سرانه تولید صنعتی کاملا از کشوری همچون چین عقب است. سرانه ارزش افزوده صنعتی در چین برای هر نقر ۳۲۲ دلار و در ایران برای هر نفر در سال ۸۱۰ دلار است. نکته جالب‌تر اینکه در سال ۱۹۹۰ این عدد برای ایران ۲۲۳ دلار و برای چین ۱۳۹ دلار بوده است.
غزنوی ادامه داد: در زمینه حجم ارزش افزوده صنعتی خلق شده در سال ۲۰۲۲ نیز چین با ۴.۶ تریلیون دلار، ۶۵ برابر ایران ارزش افزوده صنعتی ایجاد می‌کند (ایران با حدود ۷۱ میلیارد دلار، ۱.۵ درصد چین سهم دارد). در سال ۱۹۹۰ اما چین ۱۶۱ و ایران ۱۲ میلیارد دلار ارزش افزوده صنعتی داشته‌اند و این به معنای این است که بخش صنعت ایران حدود ۵.۷ درصد بخش صنعت چین ارزش افزوده خلق می‌کرد.
دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران ادامه داد: رشد سرمایه‌گذاری در کشور چین از بسیاری از کشورها بیشتر است. میزان رشد سرمایه‌گذاری در چین ۳۶ درصد، آمریکای شمالی ۱۵ درصد، اروپای غربی ۹ درصد است.
وی افزود: وقتی تولیدات صنعتی کشوری افزایش می‌یابد و به صادرات مواد خام و نیمه خام اکتفا نمی‌کند در تولید جهانی می‌تواند نقش زیادی داشته باشد.
رتبه رقابت‌پذیری صنعتی ایران پیوسته در حال افول است
غزنوی ادامه داد: در شاخص CIP (Competitive Industrial Performance) که شاخص رقابت‌پذیری صنعتی نام دارد، ایران به وضوح نسبت به سایر رقبا در جا زده یا جا مانده است. رتبه رقابت‌پذیری صنعتی ایران پیوسته در حال درجازدن و افول است. گزارش یونیدو نشان می‌دهد بخش صنعت ایران بعد از اینکه توانست بعد از جنگ تحمیلی رتبه خود را از ۸۷ (در سال ۱۹۹۰ میلادی) بهبود دهد و تا سال ۲۰۰۰ میلادی به رتبه ۸۰، تا سال ۲۰۱۰ میلادی به رتبه ۵۶ و تا سال ۲۰۱۵ میلادی به رتبه ۵۳ برساند اما در سالیان اخیر این روند متوقف شده و نزولی گشته به طوری که در سال ۲۰۲۳ به رتبه ۵۵ بازگشته است و شوربختانه بخش صنعتی ایران علیرغم همه تلاش‌ها همچنان از تنوع لازم برخوردار نیست.
وی با بیان اینکه تا سه ماه آینده برنامه‌های مورد نیاز به دولت جدید اعلام خواهد شد، گفت: ما پیش از برگزاری انتخابات با سه کاندیدای ریاست جمهوری(جلیلی، پزشکیان، پورمحمدی) جلسه حضوری داشتیم و در این میان نسبت به آقای پزشکیان امید بیشتری داشتیم که به کارآفرینان برای توسعه و رشد اقتصادی بیشتر کمک کنند.
عوامل موثر بر توقف رشد صنعتی ایران
وی با بیان اینکه تحریم، عدم وجود ثبات اقتصادی و نبود آرامش برای کارآفرینان موجب شد که رشد اقتصادی در ایران متوقف شود، تاکید کرد: باید با کمک انجمن‌های فعال کشور اقداماتی صورت گیرد که موجب رشد و توسعه اقتصادی کشور شود. همچنین رصد پایش برنامه‌های دولت و مجلس در حوزه کارآفرینی و صنعت را از طریق این مجمع دنبال می‌کنیم تا با کمک یکدیگر به سمت ارتقای صنعت و رشد کارآفرینی قدم برداریم.
دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران خاطرنشان کرد: اعضای مجمع کارآفرینان ایران که موسسان و مدیران مهم‌ترین بنگاههای تولیدی بخش خصوصی کشور هستند آمادگی خود را برای همکاری صمیمانه با دولت جدید اعلام میکنند و آمادهاند هر آنچه در اختیار دارند برای توسعه و آبادانی کشور صرف کنند تا با مشارکت یکدیگر شاهد ارتقای بخش تولید و اقتصاد کشور باشیم.
رئیس جمهور باید معاون اول خود را اقتصاددان انتخاب کند نه سیاستمدار
وی با عنوان اینکه در دوره جدید ریاست جمهوری انتظاراتی شکل گرفته است، گفت: به دنبال ایجاد همکاری‌های جدیدی هستیم؛ کارآفرینان به دنبال تغییر و تحول هستند تا در حوزه صنعت آن چیزی که در دنیا هست را ارایه کرده و مسیر توسعه‌ای و صنعتی را ترسیم کنند. رئیس جمهور باید با توجه به شرایط موجود کشور معاون اول خود را اقتصاددان انتخاب کند نه سیاستمدار.
وی گفت: ایران امروز از سرانه تولید صنعتی از چین عقب است، این در حالی است که ایران می‌توانست به کشوری با تولید صنعتی تبدیل شده و در جهان صاحب قدرت باشد، اکنون چین با رشد بسیاری در این زمینه ورود کرده است، اما در مقابل کشورهایی از جمله آلمان و آمریکا در تجارت دنیا عمدتاً رو به افول هستند.
غزنوی ابراز داشت: سیاست‌های ثبات ساز اقتصادی باعث شده تا رتبه کشورها ارتقا پیدا کند؛ از این رو باید بر روی سیاست‌های ثبات ساز اقتصادی برنامه‌ریزی کنیم تا شاهد شکوفایی اقتصاد باشیم.
در دولت جدید باید بودجه و هزینه کنترل شود
علی سرزعیم، رئیس مرکز مطالعات راهبردی مجمع کارآفرینان ایران در ادامه این نشست اظهار کرد: آن چه که باید کنترل شود بودجه و هزینه است که بسیار اهمیت دارد و در دولت جدید باید رخ دهد. مسئله مهم دیگر که هیچ یک از دولت‌ها تاکنون انجام نداده‌اند اصلاح ساختار اداری دولت و ادغام سازمان‌های موازی‌کار است که در بودجه و هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌شود.
وی افزود: ناترازی انرژی بسیار مسئله مهمی است که صنایع را بسیار دچار مشکل کرده است. ما بحران شدید آبی داریم و این بحران در زمینه آب شرب بسیار شدیدتر است که متاسفانه در سال‌های اخیر به تعویق می‌افتاد و باید در دولت جدید محتاطانه در این زمینه اقدام شود. هر چه پیش‌بینی پذیرتر این اقدامات انجام شود برای اقتصاد کشور بهتر است.
اصلاح نظام بانکی باید در دولت دنبال شود
رئیس مرکز مطالعات راهبردی ادامه داد: توجه به شورای عالی رفاه بسیار اهمیت زیادی دارد، ولی در برخی دولت‌ها به آن بی توجهی شده است.
وی ادامه داد: یک انتظار جدی که وجود دارد این است که اصلاح نظام بانکی دنبال شود و مسئله بانک‌های ناتراز و مشکل‌دار تعیین تکلیف شوند. درباره ارز نیز آن چه که انتظار داریم این است که تجربه تلخ دو دولت قبل و فسادی که وجود داشت در این دولت دیگر رخ ندهد. در حوزه سیاست صنعتی نیز سرکوب قیمت‌ها هیچگاه جوابگو نبود و تنها بورس را از بین برد. در تمام دولت‌ها به بهانه کنترل تورم قیمت‌ها سرکوب شد اما نتیجه مثبتی نیز نداشت. بعد از ۴۰ سال باید حداقل چندبار جواب مثبت می‌گرفتیم و امیدواریم که وزارت صمت برای اولین بار این اقدام را انجام دهد که صنایع را از سرکوب قیمت‌ها خارج کند و این در برنامه هفتم توسعه نیز هست که سرکوب قیمت‌ها باید حذف شود. این کار بسیار به رشد صنعت و احیای بورس کمک می کند و مردم از هجوم به ارز و طلا به فعالیت در بورس بروند.
اقتصاد دیجیتال پس از نفت منجر به افزایش توان اقتصادی کشور می شود
سرزعیم گفت: توسعه زیرساخت ریلی و زیرساخت دیجیتال معجزه می‌کند و دو نکته‌ای هستند که اثرات خود بر رشد اقتصادی را سریع نشان می‌دهند. اقتصاد دیجیتال مزیت بزرگی برای کشور است و بعد از نفت این مزیت بزرگ می تواند توان اقتصادی کشور را افزایش دهد که با کمک بخش خصوصی شکل گرفته است و متاسفانه در 1401 تخریب شده و نباید این قضیه ادامه یابد و دوباره دوران رونق استارتاپ‌ها و فعالیت‌های مجازی آغاز شود و تنها بخشی که می‌تواند نقش پررنگی در رونق اقتصادی داشته باشد همین زیرساخت دیجیتالی است. باید مراقب باشیم که این مزیت از بین نرود.
وی افزود: فلر به شدت ثروت سوزی و آسیب جدی برای محیط زیست است و ما باید راهی باز کنیم تا شرکت‌های داخلی و خارجی در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند تا آسیب به محیط زیست کمتر شود. مسئله دیگر نیز زباله است که در شهرهای مختلف مخاطرات بسیاری را برای محیط زیست به همراه داشته است درصورتی که با فناوری‌های موجود می‌توان از آن‌ها برای کشور برق تولید کرد و آلودگی‌ها را کاهش داد و این نکاتی است که باید به آن توجه ویژه‌ای شود.
رئیس مرکز مطالعات راهبردی در پایان ادامه داد: در ساختار تشکیلاتی دولت برخی اصلاحات و برخی ادغامات نیاز است که بهترین زمان برای انجام این کار قبل از آغاز به کار دولت جدید است. نیاز است که درباره سازماندهی دولت و تشکیلات خود دولت بازاندیشی صورت گیرد.