امروز صنایع کشور با ابربحران انرژی مواجه هستند به طوری که در فصل گرم سال با قطع برق و در زمستان با قطع گاز رو‌به‌رو هستند.
هنوز خسارتی که اقتصاد کشور از قطعی برق و گاز متحمل می‌شود مشخص نیست و آمار رسمی نیز تاکنون منتشر نشده است.
ناترازی ۲۰ هزار مگاواتی انرژی
بنابر آمار‌های رسمی، کشور با رشد ۱۰ درصدی مصرف برق در سال جاری و وقوع ناترازی ۲۰ هزار مگاواتی انرژی در پیک بار مواجه است و با رشد سالانه ۵ تا ۸ درصدی مصرف برق این انتظار می‌رود که در سال آینده چیزی در حدود ۵ هزار مگاوات به کسری برق کشور اضافه شود.
عوامل موثر در بحران ناترازی انرژی در ایران
دلایل مختلفی برای ناترازی انرژی در ایران عنوان می‌شود که فقط بخش کوچکی از این میزان به فرهنگ نادرست مصرف و عدم بهینه‌سازی مصرف در صنایع و ساختمان‌ها مرتبط می‌شود. ولی دولت‌ها همواره برای آنکه از خود سلب مسئولیت کنند انگشت اتهام را به سوی مردم نشانه می‌روند.
در بخش زیرساخت‌های کشور، فرسودگی شبکه توزیع گاز و برق، تلفات بالا در شبکه انتقال و راندمان پایین نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها بخشی از مشکل ناترازی هستند و در بخش تولید، تحریم‌های بین المللی، کمبود سرمایه‌گذاری و استفاده از فناوری‌های قدیمی در صنعت نفت و گاز ۳ دلیل عمده این بحران محسوب می‌شوند.
از سویی دیگر، مدیریت ناکارآمد و عدم برنامه‌ریزی جامع و بلندمدت در حوزه انرژی در کنار ضعف در اجرای سیاست‌های بهینه‌سازی باعث شده مسئله انرژی به یک ابربحران در کشور تبدیل شود.
جدا از همیه این مشکلات، ساختار اقتصادی کشور و وابستگی شدید به درآمد‌های نفتی با وجود تحریم‌های شدید و وجود صنایع انرژی‌بر و ناکارآمد در کنار عدم توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر بر مشکلات افزوده است.
توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر برای کاهش ناترازی برق
در شرایطی که کشور با ناترازی‌های گوناگون دست و پنجه نرم می‌کند بخش خصوصی توانمند می‌تواند در این زمینه شرایط را کمی هموار کند. بخش خصوصی مولد که طی این سال‌ها با انواع و اقسام مشکلات رو‌به‌رو بوده می‌تواند با تکیه بر سرمایه و توان خود انرژی حداقلی موردنیاز خود را تامین کند؛ کاری که وظیفه ابتدایی و ذاتی دولت‌ها در فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای تولید و اشتغال است.
اعطای تسهیلات برای ساخت نیروگاه‌های تجدیدپذیر تا سقف ۱۰ مگاوات در کشور
اخیرا نیز سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری برق ایران (ساتبا) با هدف تنوع‌بخشی به منابع انرژی، کاهش شدت انرژی و توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر از طریق مشارکت حداکثری بخش غیردولتی تسهیلاتی را در این خصوص ارائه می‌دهد.
این تسهیلات که به منظور احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر از محل اعتبارات قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور به وزارت نیرو اختصاص یافته است از محل مدل‌های قراردادی ماده ۱۲ خورشیدی، تابلوی برق سبز بورس و ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی تا ظرفیت ۱۰ مگاوات از نهم آبان ماه سال جاری آغاز شده است.
اعضای مجمع کارآفرینان ایران ۲۰ هزار مگاوات برق خورشیدی تولید خواهند کرد
محسن طرزطلب، معاون وزیر نیرو و مدیرعامل ساتبا در نشستی با اعضای مجمع کارآفرینان ایران گفت: عزم دولت در حمایت از سرمایه گذاران بخش خصوصی برای احداث و تولید برق از طریق نیروگاه‌های تجدیدپذیر جدی است؛ بنابراین سرمایه گذاران و کارآفرینان از حمایت همه جانبه دولت برخوردار خواهند بود.
معاون وزیر نیرو تاکید کرد: دولت این تضمین را داده است که سرمایه گذاران با خیال آسوده اقدام به سرمایه گذاری کنند و در هر صورت، مازاد برق تولید شده را به نرخ تمام شده از تولیدکنندگان خریداری کند.
برنامه بلندمدت امارات متحده عربی در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر
در همسایگی ایران، کشور امارات متحده عربی در حال اجرای برنامه‌های پیشگامانه انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی است. این کشور با درک روشنی از تأثیرات تغییرات اقلیمی، به دنبال راه‌های جایگزین برای تولید انرژی مورد نیاز اقتصاد خود است.
ابتکار استراتژیک “انتشار صفر کربن تا سال ۲۰۵۰” امارات – که اولین برنامه از این نوع در خاورمیانه است – با اهداف توافقنامه پاریس و چشم‌انداز توسعه امارات برای ایجاد دانش جدید همراه با صنایع سبز، مهارت‌ها و مشاغل جدید همسو است.
امارات متحده عربی اقدامات قاطعانه‌ای برای متنوع‌سازی ترکیب انرژی و اقتصاد خود انجام داده است. درحال حاضر صادرات نفت و گاز تنها حدود ۳۰ درصد از فعالیت‌های اقتصادی امارات را تشکیل می‌دهد. در همین حال، سهم انرژی پاک به سرعت در حال افزایش است به طوری که بین سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ ظرفیت کل انرژی‌های تجدیدپذیر نزدیک به ۷۰ درصد افزایش یافته است.
اهداف انرژی امارات تا سال ۲۰۵۰
این کشور به دنبال دستیابی به ترکیبی از منابع انرژی تجدیدپذیر، هسته‌ای و پاک است تا نیاز‌های اقتصادی و اهداف زیست‌محیطی خود را تأمین کند. در این برنامه پیش بینی شده این کشور تا سال ۲۰۵۰ میلادی، ۴۴ درصد انرژی پاک، ۳۸ درصد گاز، ۱۲ درصد زغال سنگ پاک و ۶ درصد انرژی هسته‌ای مورد نیاز خود را تولید کند.
در سال ۲۰۲۳، این کشور استراتژی ملی انرژی خود را به‌روزرسانی کرد و اهداف جدیدی را به آن افزود که شامل
ایجاد ۵۰ هزار شغل سبز جدید تا سال ۲۰۳۰، سه برابر کردن ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر به ۱۴ گیگاوات تا سال ۲۰۳۰، افزایش سهم انرژی پاک در کل ترکیب انرژی به ۳۰ درصد تا سال ۲۰۳۱ و در نهایت دستیابی به خنثی‌سازی کربن تا سال ۲۰۵۰ است.