نشست اخیر از سلسله‌نشست‌های آسیب‌شناسی تخصصی اصناف، با تمرکز بر بررسی وضعیت و چالش‌های صنعت سیمان و معدن برگزار شد. این نشست با حضور فعالان و صاحب‌نظران این صنعت، فرصتی را فراهم آورد تا در فضایی صریح، دغدغه‌ها و مشکلات موجود در این حوزه مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
کُندی در صدور مجوزها، به‌دلیل تعدد نهادهای تصمیم‌گیر و نبود هماهنگی میان آنها، همچون باری سنگین بر شانه‌های کارآفرینان حوزه معدن سنگینی می‌کند. ایجاد پنجره‌ای واحد برای صدور مجوزها، خواسته‌ای بود که بارها در این نشست تکرار شد.
در این نشست همچنین به ریسک‌های بالای سرمایه‌گذاری در اکتشاف معادن اشاره شد. ارتقای این صنعت در گرو کشف مداوم معادن جدید است، اما در سایه هزینه‌های سنگین و ریسک‌های متعدد، هنوز بستر مناسبی برای ورود سرمایه به این حوزه فراهم نشده است.
توسعه‌نیافتگی زیرساخت‌ها، کمبود جاده، ناترازی انرژی و غفلت از توسعه سازوکارهای حمل‌ونقل در معادن، همچون زخم‌هایی عمیق بر پیکر این صنعت نشسته و مانع از ارتقای آن شده‌اند. گرچه قانون نیز از توسعه زیرساخت‌ها سخن گفته است، اما همچنان صدای چرخ لودرها در مسیرهای خاکی شنیده نمی‌شود.
از دیگر چالش‌های مطرح‌شده، تأمین سوخت و فرسودگی ماشین‌آلات بود. سیاست‌های ارزی و تأخیر در تخصیص ارز، مانع از نوسازی ماشین‌آلات شده و پروژه‌ها را با گام‌هایی شکسته و کند پیش می‌برد.
برخی از چالش‌ها اما ریشه در خود معادن ندارند. برای مثال تعارض میان کارگزاران معادن و مردم محلی، گره‌های تازه‌ای ایجاد می‌کند و فعالیت معدن‌کاران را دشوارتر می‌سازد.
بانک‌ها هم هنوز پروانه‌های بهره‌برداری را وثیقه نمی‌دانند؛ یا تسهیلات نمی‌دهند یا با بهره‌های کمرشکن اعطا می‌کنند، و همین مسئله، سرمایه‌گذاری را دشوارتر کرده است.
در حاشیه این نشست، از خطرات ایمنی و حوادث ناگهانی در معادن نیز سخن به میان آمد. اتفاقاتی ناگهانی و تلخ، جان کارگران را به خطر می‌اندازند و فجایعی رقم می‌زنند که صنعت سیمان و معدن را در سوگی تلخ فرو می‌برند.
قطعی برق و ناترازی انرژی هم همچنان ادامه دارد؛ ماجرایی تکراری که با قبض‌های علی‌الحساب و ناترازی‌هایی جدی، فشار مضاعفی بر دوش فعالان معدن وارد می‌کند.
در کنار همه اینها، سخن از حضور سنگین دولت در معادن قدیمی و تازه‌اکتشاف‌شده نیز به میان آمد. صدایی که می‌گفت: باید راه برای بخش خصوصی هموار شود تا این عرصه با نگاهی نوین، جانی دوباره بگیرد.
پس از پایان نشست، فعالان و کارشناسان صنعت سیمان و معدن در فضایی آمیخته به گفت‌وگو و هم‌فکری، چالش‌های موجود را با دقت بیشتری واکاوی کردند. دغدغه‌ها شفاف‌تر شد و راهکارهایی برای برون‌رفت از مشکلات نیز پشنهاد شد. همچنین مقرر شد این جمع‌بندی‌ها و پیشنهادها به شورای عالی امنیت ملی کشور ارائه شود، به این امید که با همکاری نهادهای بالادستی، باری از دوش این صنعت برداشته و مسیری برای رشد و بالندگی آن فراهم شود.
